Rósrauður bjarmi Omegaþokunnar
Eins og þú eflaust veist eru fjölmörg flókin fræðiorð í stjörnufræði, orð eins og vetrarbrautir og geimþokur. Færri vita að flest eru þau þýðingar á ævafornum erlendum orðum sem vísa til hversdagslegra hluta. Sem dæmi má nefna er enska orðið galaxy, sem þýðir vetrarbraut á íslensku, grískt að uppruna og merkir „mjólkurhvítt“. Orðið nebula, sem þýðir geimþoka á íslensku, er latneska orðið yfir ský.
Bæði þessi orð — vetrarbraut og geimþoka — lýsa tilteknum fyrirbærum í geimnum. Til dæmis lítur Vetrarbrautin okkar út eins og mjólkurhvít slæða yfir næturhimninum. Þess vegna heitir Vetrarbrautin líka Milky Way eða Mjólkurslæðan á erlendum tungumálum. Geimþoka er svo ský úr gasi og ryki í geimnum.
Nýja myndin sem hér sést er af frægri geimþoku sem heitir Omegaþokan eftir gríska bókstafnum Omega. Hún er í stjörnumerkinu Bogmanninum sem er svo sunnarlega á himinhvolfinu að erfitt er að sjá hana frá Íslandi. Myndin var tekin með sjónauka sem heitir Very Large Telescope og er að finna í Chile í Suður Ameríku. Þessi fallega mynd er ein sú skarpasta sem tekin hefur verið með sjónauka á jörðinni! Til gamans má geta þess að í gegnum sjónauka minnir þokan líka á svan og jafnvel humar.
Skemmtileg staðreynd: Omegaþokan er fæðingarstaður stjarna, eiginlega stjörnuhreiður ef svo má segja. Sólin okkar og systur hennar urðu til úr svipaðri geimþoku.
Þessi frétt er unnin í góðu samstarfi við UNAWE og Space Scoop