Vetrarþríhyrningurinn
Stjörnur Vetrarþríhyrningins eru allar meðal tíu skærustu stjarna á næturhimninum. Síríus er bjartasta fastastjarnan séð frá jörðinni og eru það einungis reikistjörnurnar Venus, Mars og Júpíter sem geta orðið bjartari en hún. Prókýon er í sjöunda sæti yfir björtustu stjörnurnar og Betelgás í því níunda. Síríus og Prókýon eru meðal nálægustu sólstjarnanna við sólina okkar og virðast því bjartar vegna nálægðar við okkur. Betelgás er aftur á móti á meðal stærstu sólstjarna sem þekkjast. Hún er um þúsund sinnum breiðari en sólin og mun einn daginn enda ævi sína sem sprengistjarna. Þar sem hún er í um 600 ljósára fjarlægð mun lífið á jörðinni líklega ekki verða fyrir áhrifum frá sprengingunni.
Stjarna |
Stjörnumerki |
Sýndarbirtustig |
Ljósafl (sól = 1) |
Litrófsflokkur |
Fjarlægð (ljósár) |
---|---|---|---|---|---|
Síríus |
Stórihundur |
- 1,46 |
25 |
A1 |
9 |
Prókýon |
Litlihundur |
+ 0,34 |
8 |
F5 |
11 |
Betelgás |
Óríon |
+ 0,58 |
105.00 |
M2 |
640 |
Vetrarþríhyrningurinn er fremur lágt á lofti yfir Íslandi á kvöldin um miðjan vetur (frá desember og fram í mars).
Á suðurhveli jarðar er þríhyrningurinn „á hvolfi“ og tiltölulega hátt á lofti á sumrin. Þar er vetrarþríhyrningurinn því kallaður sumarþríhyrningurinn.
Vetrarþríhyrningurinn og Óríon. Mynd: Stjörnufræðivefurinn |