Dagbók stjörnufræðikennara – Kennsluvika 1 – haust 2013
Um dagbókina
Hér er sagt frá einni kennsluviku í stjörnufræði við Menntaskólann í Reykjavík veturinn 2013-2014.
Yfirlit yfir námsefni vetrarins
Ég sagði nemendum lauslega frá námsefni vetrarins:
- Kennslubók: Nútíma stjörnufræði eftir Vilhelm Sigfús Sigmundsson
- Fyrir jól: Stjörnuskoðun, reikistjörnur og tungl þeirra
- Eftir jól: Sólin, stjörnurnar, vetrarbrautir og saga alheimsins
- Stjörnulíffræði blandast inn í námsefnið á báðum önnum.
Námsmat
Innan sviga er hlutfall verkefnis í árseinkunn:
- (20%) Stjörnuskoðunarverkefni um haustið (lagt fyrir í sept. – skilað í nóv.)
- (20%) Örfyrirlestur (3-8 mín.) um stjörnumerki að hausti
- (20%) Örfyrirlestur (3-8 mín.) um fyrirbæri utan sólkerfisins að vori
- (40%) 3 skyndipróf, 2 bestu gilda í árseinkunn
- Lokapróf (súdentspróf) um vorið
Stjörnufræðivefurinn
Sýndi Stjörnufræðivefinn og hvað er hægt að finna á honum:
- Helstu síður á vefnum (stjörnuskoðun, sólkerfið, alheimurinn, stjörnulíffræði)
- Sýndi stjörnukort mánaðarins og myndband um það sem sést á himninum í hverjum mánuði
- Benti á að á vefnum birtast nýjustu fréttirnar úr heimi stjörnufræðinnar.
Stellarium stjörnufræðiforritið
Opnaði stjörnufræðiforritið Stellarium sem er uppsett á tölvum skólans. Í kennsluviku 2 var tími í tölvuveri þar sem nemendur lærðu betur á forritin Stellarium og AstroViewer. Ég vonast til þess að þau muni nota Stellarium þegar þau segja frá stjörnumerkjum í upphafi tíma síðar í haust (ætla að úthluta hverjum nemanda stjörnumerki – í upphafi kennslustunda verður svo 3-8 mínútna örfyrirlestur um „stjörnumerki dagsins“).
Stjörnuskoðunarferð um veturinn
Nemendur spurðu út í stjörnuskoðunarferð. Hún verður með MJÖG skömmum fyrirvara vegna síbreytilegs veðurfars. Ég sýni þeim skýjahulu- og norðurljósaspá Veðurstofunnar. Einnig minnist ég á ISON halastjörnuna sem gæti orðið áberandi á himninum í desember.
Reynslan hefur kennt mér að bíða ekki með stjörnuskoðunarferðina fram á vor því þá koma oft löng rigningartímabil. Ætla að reyna að hafa hana í haust.
Ég hef oft fengið símanúmer og netföng nemenda til þess að koma til þeirra upplýsingum um stjörnuskoðunarferð eins fljótt og hægt er því fyrirvarinn er skammur.
Mín sýn á stjörnufræðikennsluna
Talaði um mína sýn á stjörnufræðikennsluna: Ætla að reyna að tengja það sem við sjáum á himninum við fræðin, kynna fyrir þeim heim stjörnufræðinnar og atriði sem þau þekkja ekki núna en gætu verið forvitnileg. Tengja við fyrri kennslu um goðsögur og stjörnumerkin. Sést í verkefnum: Stjörnuskoðunarverkefni framkvæmt utandyra; örfyrirlestur um stjörnumerki; örfyrirlestur um áhugavert fyrirbæri eftir jól (stjörnur, gasþokur, vetrarbrautir, svarthol o.fl.).
Stjörnukort mánaðarins
Dreifði Stjörnukorti mánaðarins og sýndi hvernig á að nota það (þegar horft er í suður á að láta „Horft í suður“ á jaðri stjörnuskífunnar snúa niður, sama með hinar áttirnar). Dreifði einnig í þetta sinn stjörnukorti fjölskyldunnar til þess að sýna þeim hvernig það lítur út.
Sólkerfisrölt
Ég fór með nemendur í sólkerfisrölt þar sem við settum upp líkan af sólkerfinu. Á Stjörnufræðivefnum er síða sem lýsir því hvernig hægt er að búa til líkan af sólkerfinu á mismunandi skólastigum.